Farmacotherapie
| Behandeling COPD | Behandeling Astma |
|---|---|
| Bij lichte ziektelast: - Begin met een kortwerkende luchtwegverwijder (1) | Bij weinig frequente klachten: - Begin met een kortwerkende luchtwegverwijder (1) (SABA), zo nodig. |
| Bij onvoldoende verbetering na 2 weken - Switch naar een andere kortwerkende luchtwegverwijder of voeg deze toe. | Bij gebruik ≥ 3x per week: - Voeg ICS toe - Controleer na 4 tot 6 weken, probeer af te bouwen na 3 maanden. |
| Bij onvoldoende verbetering (aanhoudend dyspnoe, nachtelijke klachten, exacerbaties): - Stap over op een langwerkende luchtwegverwijder (2). Combineer zo nodig LABA en LAMA. | Bij geen verbetering astma controle - Heroverweeg diagnose Bij afwezigheid van goede astmacontrole ondanks juiste diagnose en adequaat beleid: - Voeg LABA toe aan ICS (3) - Bij bereiken behandeldoelen: probeer dosis te verminderen tot de laagst effectieve dosis ICS, al dan niet in combinatie met een LABA. |
| Bij ≥ 2 exacerbaties in het voorafgaande jaar of ≥ 1 ziekenhuisopname per jaar ondanks behandeling met LABA of LAMA: - Overweeg toevoegen ICS3. Staak ICS, indien dit geen duidelijk toegevoegde waarde (meer) heeft, mede vanwege een verhoogd risico op pneumonie |
Afkortingen: SABA: short acting beta-receptor antagonist, SAMA: short acting muscarinic antagonist, LABA: long acting beta-2-agonist, LAMA: long acting muscarinic antagonist, ICS: inhalatiecorticosteroïden
- Let op: de kans op lokale bijwerkingen zoals heesheid en cariës, kan verminderd worden door na gebruik van inhalatiemedicatie de tanden te poetsen en of de mond te spoelen.
- Bij urineretentie en glaucoom gaat de voorkeur uit naar een beta-2sympaticomimeticum en bij palpitaties of tachycardie gaat de voorkeur uit naar een parasympaticolyticum.
- Bij bijwerkingen van LABA is verhoging van ICS een alternatief of eventueel toevoeging van leukotrieenreceptorantagonist (Montelukast).
| Groep | Middel | Dosisaerosol | Inhalatiepoeder | Bijwerkingen | |
|---|---|---|---|---|---|
| Kortwerkende luchtwegverwijder | SAMA - Parasympaticolytica | Ipratropium | 3-4 dd 20-40 microgram | 3-4dd 40 microgram | Hoofdpijn, duizeligheid, droge mond, hoest |
| SABA - Bèta2-sympaticomimetica | Salbutamol | 4 dd 100-200 microgram | 4 dd 100 - 400 microgram | Tachycardie, hoofdpijn, duizeligheid, zweten | |
| Terbutaline | Niet beschikbaar | 4dd 500 microgram | |||
| Langwerkende luchtwegverwijder | LAMA - Parasympaticolytica | Tiotropium | 1dd2 2.5microgram | 1dd 18 microgram | Droge mond |
| LABA - Bèta2-sympaticomimetica | Salmeterol | 2dd2 25microgram | 2dd 50 microgram | Tremor, hoofdpijn, palpitaties, duizeligheid | |
| Formoterol | 1-2dd 12-24 microgram | 1-2 dd 12-24 microgram | |||
| Inhalatiecorticosteroïden | ICS - Inhalatiecorticosteroïden | Fluticason | 2dd 500microgram | 2dd 500 microgram | Orofaryngeale candidiase, heesheid, pneumonie |
| Budesonide | 2dd 400 microgram | 2dd 400 microgram | |||
| Beclometason | 2dd 400microgram | 2dd 400 microgram |